سیره سیاسی ائمه اطهار از زبان شهید مطهری /۱۵

چرا امام حسن (ع) صلح با معاویه را پذیرفت و قیام نکرد؟

به گزارش خبرنگار سیاسی پایگاه اطلاع رسانی ستارگان ، استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام با اشاره به زمان امام مجتبی (ع) در بیان علت صلح تاریخ ساز امام حسن (ع) می گوید : امام حسین (ع) زمانی که قیام کردند در مسند خلافت نبودند و معترضی بودند که اعتراض خود را نشان دادند ، اما امام حسن (ع) در جایگاه خلافت بودند و اگر خلیفه مسلمین کشته می شد ، این اتفاق ننگی بود برای جهان اسلام !

شهید مطهری در ادامه تاکید می کند: شرایط امام حسن (ع) و امام حسین (ع) به کلی باهم فرق داشت و همین تفاوت باعث شده بود عملکرد ایشان باهم متفاوت باشد و صد البته اگر هر کدام شان جای دیگری بودند ، همان کاری را انجام می دادند که لازم بود و شرایط حکم می کرد !

شهید مطهری در ادامه با ذکر یک نمونه تاریخی دیگر به مخالفت امام علی (ع ) با کشته شدن عثمان پس از قیام مردم علیه خلافت وی پرداخته و تاکید می کند: همانطور که ما در زمان خلافت امیر المومنین علی (ع) ، می بینیم که ایشان اصرار بر کشته نشدن عثمان داشتند ؛ این موضوع در زمان امام حسن (ع) هم صادق بود. این در حالی است که به واقع باید پرسید که آیا امیرالمومنین (ع) رسم خلافت عثمان را می پذیرفتند ؟ خیر ! امام نمی خواستند خلیفه و حاکم آن زمانِ مسلمین کشته شود که در آخر هم بر خلاف عقیده و رضایت حضرت علی (ع) ، مردم آن زمان عثمان را کشتند . پس یکی از دلایلی که در زمان امام حسن (ع) ، ایشان صلح کردند این بود که نمی خواستند امام مسلمین (امام حسن علیه السلام)کشته شود و جهان اسلام به خطر بیافتد .

استاد مطهری در بیان دومین علت صلح دومین امام شیعیان با معاویه تاکید می کند: دومین علت صلح ، این بود که با وجود اینکه سپاه کوفیان ضعیف شده بودند و معاویه با پول و مقام ، وجدان خیلی از مسلمانان را خریده بود ؛ اما اگر امام حسن (ع) قصد جنگ می کردند می توانستند سپاهی عظیم فراهم آورد که با سپاه صد و پنجاه هزار نفری معاویه تقریبا برابری کند اما در نهایت این جنگ تلفات بسیار زیادی از هر دو طرف بر زمین برجای می گذاشت که در نتیجه چیزی بجز خستگی و تضعیف مسلمانان در پی نداشت . در نهایت هم جنگ چند ساله ای بدون هیچ نتیجه خاصی به نفع مسلمانان واقعی تمام می شد . این در حالی است که پیش از این در بیان موارد جهاد از نظر اسلام گفته شده بود که اگر نتیجه جنگ به نفع اسلام تمام شود ، جایز است اما در این زمان، امام حسن مجتبی  علیه السلام بخاطر نفع نهایی اسلام، دستور به صلح با معاویه دادند .

منبع : سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام

مولف : استاد شهید مرتضی مطهری

صفحه : ۷۵_۸۰

تلخیص : زهرا ذاکری