به گزارش خبرنگار اقتصادی پایگاه اطلاع رسانی ستارگان به نقل از اتاق ایران، در هشتاد و پنجمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» مجموعهای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران ارائهشده و خلاصهای از آخرین گزارشها و انتشارات بینالمللی در قالب بخش پژوهشها و کتابهای تازه، ارائهشده است.
در تحولات جهانی، کاترین تای، نماینده تجاری ایالاتمتحده، در سخنرانی خود در شورای تجارت و فناوری اروپا، بر اهمیت روابط فرا آتلانتیک تأکید کرد و خواستار همکاری نزدیکتر با اتحادیه اروپا بهمنظور مقابله با چالشهای ناشی از چین شد.
اتحادیه اروپا همچنین قصد دارد بهمنظور ممانعت از ایجاد عدم تعادل در بازارهای خود توسط روسیه و بلاروس و آرام کردن کشاورزانی که ماههاست نسبت به واردات ارزانقیمت اعتراض دارند، تعرفههایی را بر واردات غلات از این دو کشور اعمال کند. درواقع با توجه به افزایش صادرات گندم روسیه از 35 میلیون تن به 50 میلیون تن، کمیسیون اروپا نگران خطر افزایش واردات از این کشور است.
از سوی دیگر و بر اساس دادههای تجارت بینالمللی کالا که اخیراً توسط یوروستات منتشر شده، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ موفق به کسب مازاد تجاری قابلتوجهی در تجارت کالا به ارزش ۳۸ میلیارد یورو شد؛ این رقم در مقایسه با سال ۲۰۲۲ که اتحادیه اروپا با کسری ۴۳۶ میلیارد یورویی مواجه بود، نشاندهنده بهبود چشمگیری است. کسری تجاری اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲، عمدتاً ناشی از افزایش قیمت انرژی بود که نهایتاً منجر به افزایش ارزش واردات تجاری این بلوک شده بود.
رئیسجمهور فرانسه، در طی سفر اخیر خود به برزیل، توافق تجاری پیشنهادی بین اتحادیه اروپا و بلوک مرکوسور آمریکای جنوبی را بهشدت مورد انتقاد قرار داده و آن را«معامله بسیار بد» خوانده است. علت انتقاد رئیسجمهور فرانسه از این توافق، عدم توجه کافی به مسائل مربوط به تنوع زیستی و استانداردهای حفظ محیطزیست بوده است.
در تحولات منطقهای، اخیراً شورای عمومی سازمان تجارت جهانی با اتفاق آرا، نماینده دائم عربستان سعودی را بهعنوان رئیس ارگان حل اختلاف برای دوره ۲۰۲۴-۲۰۲۵ انتخاب کرد. این امر، گام مهمی در جهت افزایش نقش و نفوذ عربستان سعودی در سازمان تجارت جهانی و همچنین در عرصه تجارت بینالملل به شمار میرود.
همکاری میان قزاقستان و امارات متحده عربی در زمینه دیجیتال و هوش مصنوعی، توافق نفتی عربستان و بنگلادش توسعه زیرساختهای انرژی بنگلادش و تقویت امنیت انرژی این کشور، توافقهای تجاری جدید افغانستان و پاکستان در ارتباط با صادرات زغالسنگ و پنبه، رفتوآمد آزادانه رانندگان و حل چالشهای تجارتی و ترانزیتی از دیگر اخبار مهم منطقه است.
در بخش پژوهشهای تازه آنکتاد اخیراً در گزارشی تحت عنوان «روندهای کلیدی تجارت جهانی در سال 2023» نکات و دادههای مهمی را در مورد روندهای تجارت جهانی بیان کرده و از امکان تغییر در الگوهای سنتی تجارت جهانی سخن گفته است. نظارت دقیق بر این تحولات برای درک پیامدهای این پویاییهای تجاری در حال تحول برای کشورهای درحالتوسعه، حیاتی است. آنکتاد در گزارش مهم دیگری تحت عنوان «اقیانوسی از فرصتها: پتانسیل جلبک دریایی برای پیشبرد ابعاد غذایی، محیط زیستی و جنسیتی توسعه پایدار» به بررسی فرصتهای این صنعت نوپا پرداخته است.
از آنجاکه اقتصاد دریا پایه یا دریا محور در سالهای اخیر به یکی از اهداف کلیدی توسعه اقتصادی ایران بدل شده است، این گزارش برای سیاستگذاران ایرانی و نیز فعالان بخش خصوصی در این حوزه نکات مهمی در بر دارد.
بانک جهانی نیز در گزارشی که اخیراً منتشر کرده، وضعیت اقتصاد پاکستان را ناپایدار برشمرده و این کشور را در نقطه عطف تاریخی دانسته است، نقطهای که اتخاذ تصمیمات دشوار برای نجات اقتصاد این کشور را ضروری میسازد.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است و در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار میگیرند.
سه تارستان